EHBaik Pierre-Edouard Stérin eskuin-muturreko milioidunaren bigarren etxebizitzaren salmenta lotsagarria salatzen du.

Urriaren 3an, arratsalde bukaeran, EHBaiko hamar bat kidek bi banderola zabaldu dituzte Pierre-Édouard Stérinen etxean. Horrela, Ipar Euskal Herriko biztanleen bizkarrean eskuin muturreko milioidunaren 10 milioi euroko higiezin espekulazioa salatzeko. Militante abertzaleek zabaldutako banderoletan hurrengoa irakur zitekeen: “Eskuin muturrak Euskal Herrian espekulatzen du” eta “Etxebizitza eskubidea ez dago salgai”. Igorritako mezua argia da: eskuin muturrak eta espekulazioak ez dute lekurik, ez Euskal Herrian ez eta beste inon.

Lege hutsuneak uzten duen gainbalio lotsagarria

2022an, Pierre-Édouard Stérinek Frantziako Estatuaren eraikin hau enkantean erosi zuen. Donibane Lohizuneko Herriko Etxeak interes orokorreko proiektua zeraman eraikin horren inguruan. Aukera hori baztertu egin da milioidunen interes pribatuei lekua uzteko, enkante baten bidez. Urte horretan 3 700 000 €-tan balioztatutako ondasuna eskuratzeko.

Pierre-Edouard Stérinek berehala 6 000 000 €-ko eskaintza egin zuen, 2022ko prezioaren ia bikoitza izanik. Hiru urte berantago 16 000 000€-tan birsaldu nahi du, 10 milioi euroko gainbalio espekulatibo gordinarekin. “Etxebizitzaren hemorragia hain indartsu den lurralde batean, Ipar Euskal Herriko kasuan bezala, zinezko bidegabekeria da biztanleriarentzat.” azaldu du Hugo-Luc Maillosek, Herri Berri udal taldearen izenean. Jarraian jarraitzen du: “Egoera horrek salmenten prezioak mugatzeko premia azpimarratzen du, etxebizitza eskubidea izan dadin eta ez produktu espekulatibo bat”.

Eskuin-muturreko milioidun baten lotsagabekeria espekulatiboa

Ekintza honekin EHBaik milioidunen zinismoa salatu nahi du. Milioidunak berak beti bere aberastasuna emendatu nahi du, espekulazioa bultzatuz eta era berean prezioen gorakada sustatuz bertako herritarrak zokoratuz. “Hemen, Euskal Herrian, abertzale garen heinean, bakoitzak ahal duen neurrian ahalegin kolektiboan parte hartzea beharrezkoa iruditzen zaigu. Guztiz kontrakoa da Stérin bezalako patriota milioidunek duten definizio lotsagarria: hedabideak, think thank-ak eta eskuin-muturraren kanpainak finantzatzea; fiskalki erbesteratuz eta lurralde bateko biztanleen bizkarrean espekulatuz.”, azaldu duGaby Aresteguik, EHBairen izenean.

Mugimendu abertzaleak egoiliar estatusaren beharra berresten du, existitzen diren etxebizitzak lehentasunez bertan bizi eta lurraldea biziarazten dutenei emanak izan daitezen eta ez daitezen gutxi batzuen errenta espekulatiboan eror.

Egiazko harresia eskuin-muturraren aitzinean

Pierre-Édouard Stérinek Belgikako egoiliar zergari ihes egiteaz gain, bere aberastasuna eskuin-muturreko proiektuak eta ideiak diruztatzeko erabiltzen du. “Elkartasunaren eta demokraziaren aurkako eraso bikoitza da, jarraitzen du Gaby Aresteguik. Euskal Herrian horrelako ideologia zein eginmoldeak lekuz kanpo daudela erakutsi dugu. Hurbiltzen ari diren herriko bozen karietara, haien ideien aitzinean egiazko harresi bat eraikitzeko behar absolutua dagoela oroitarazten dugu. Inolako herrietako zerrendak ez du haiekin kolaboratzea onartu behar”.

Mobilizazioa luzatze aldera, EHBaik balore progresistak zein Ipar Euskal Herriko identitatea babesteko kolektiboki antolatzera dei egiten du. Hitzordua ostiral honetarako, urriaren 3rako emana da, Itsasuko Sanoki gelan arratsaldeko 19:00etan. Bertan, “Eskuin muturraren aitzinean, erantzun kolektiboa eraikitzen!” mahai-ingurua iraganen da. Gai honen inguruan mobilizatu nahi duen oro ongi etorria izanen da. Euskal Herrian, bai, posible da!

Urriaren 3an, eskuin muturrari buruzko gaualdia Itsasun

EHBairen Eskolen testuinguruan, heldu den urriaren 3an ostiralarekin, eskuin muturrari buruzko gaualdi publikoa iraganen da Itsasuko Sanoki gelan, arratsaldeko 19:00etatik goiti, “Eskuin muturraren aitzinean, erantzun kolektiboa eraikitzen” izenburupean.

Izan ere, eskuin muturraren zein bere ideien hedapen eta mehatxua aintzat hartzea baitezpadakoa dela uste du EHBaik. Kanpoko eraginari (mundua, Europa eta frantses Estatua, hedabideak, sare sozialak…) eta bestetik, Ipar Euskal Herrian eta oro har Euskal Herrian gertatzen denari arretaz segitu behar diogu. Horregatik, erantzun zabal eta kolektibo bat gogoetatzea beharrezkotzat jotzen du EHBaik. Gisa horretan, uste dugu eraginkortasun handiagoarekin erantzun ahalko diogula gure lurraldearentzat eta jendartearentzat arrisku handia den agenda erreakzionarioari.

Ipar Euskal Herrian eskuin muturra sustraitzeko urratsak ezagutzen ari gara, hala nola, 2026ko herriko bozetan presentzia handiagoa ukaiteko ahalegina, Pierre-Edouard Sterin miliardunak Biarritzeko BO errugbi klubaren akzioen gehiengoa erosi izana, Biarritzen CRSI zentroaren antena bat sortzeko asmoa… Frantses Estatuan boterera iristeko arriskuaz ohartarazi nahi dugu, horrek Ipar Euskal Herrian ukaiten ahal dituen ondorio guziekin.

Ipar Euskal Herriak erakutsi du hemen posible dela harresi zabal bat eraikitzea. 2024ko frantses legegileei begira sortu dinamikak eta emaitzek edota 2025eko laborantza hauteskundeetan Euskal Herriaren eta laborantza herrikoiaren aldeko eskaintza nagusitzeak erakusten duten bezala.

Hori dela eta, arriskua aukera bilakatu behar dugula uste du EHBaik. Ipar Euskal Herrian lorturiko adostasunak, balore aurrerakoiak eta gure identitatea elkarrekin defendatzea eta gehiago zabaltzearen aldekoak gara. Hots, harresi zabal bat eraikitzea lurraldean eraiki duguna babesteko eta lehia kultural-ideologikoa irabazteko.

Mintzaldia eta mahai-ingurua

Ideia horien harira, urriaren 3ko hitzorduak bi momentu nagusi izanen ditu. Lehenik, 19:00etan Lumir Lapray landa-eremuko militantearen mintzaldia iraganen da bideo-konferentzia bidez. Laprayk sei hilabete eman zituen Ameriketako Estatu Batuetan gaindi Donald Trumpek landa-eremuetan izan duen bozka aztertzeko. Gisa berean, herritarren praktika onak identifikatzeko lana egin zuen.

Ondotik, 20:00etan Ipar Euskal Herriko sektore eta eragile ezberdinetako kideen arteko mahai-ingurua izanen da, gure lurraldeko egoera aztertu eta elkarrekin erantzun kolektiboa eraikitzeko gogoetak partekatzeko. Partaideen artean izanen dira:

• Malika Peyraut, Alda mugimenduko kidea.
• Ana Sarria, Ipar Euskal Herriko mugimendu feministako kidea.
• Eñaut Aramendi, LAB sindikatuko kidea.
• Jennifer Audy, ELB sindikatuko kidea.

Gaualdian zehar bilduko den publikoaren iritziak eta gogoetak jasotzeko parada izanen da.

Zentralismoa gaindituz, nazioen eta lurraldeen aitortzarantz

R&PS federazioaren – EHBai kide dena – eta IFOP inkesta institutuaren artean egin duten “Erregionalismoaren erradioskopia 2025ean” inkestaren emaitzak biziki argiak dira: Frantziar Estatu hexagonaleko eta Euskal Herriko biztanleriaren gehiengo batek Frantziar Estatua lurraldeekin deskonektatua dela uste du eta tokiko boterea eta identitateak indartzearen beharrarekin bat egiten du.

Euskal herritarrek botere handiagoa galdegiten dute Ipar Euskal Herriarentzat

Egunerokoan ikusten dugunez, Euskal Herriak frantziar Estatuaren zentralismoaren ondorioak pairatzen ditu, lurraldeetako beharrei entzungor egiten dieten arduradun politikoen eskuetan den heinean. Hori ez da EHBairen posizio politiko bat, inkestaren emaitzek erakusten dutenez, Euskal Herriko biztanleen %90aren iritzia baizik. 2017an Euskal Hirigune Elkargoaren sorrera zinezko aitzinamendua izan bazen ere, gure lurraldeak ez du oraindik aski konpetentziarik, tresnarik eta baliabiderik aitzinean ditugun erronkei aurre egiteko. Hori tokiko errealitateetatik erabat deskonektaturik den botere batek behartzen du.

Egiaztapen horren eta demokraziaren gainbeheraren aitzinean, EHBaik Batera plataforma zabalak proposatzen duen estatus bereziko Lurralde Kolektibitate baten aldarrikapena sostengatzen du, zeinari inkestaren emaitzek are zilegitasun handiagoa ematen dioten: Euskal Herriko biztanleen %62 instituzio berri hori sortzearen alde ageri da. Baina estatus politikoaren eztabaida haratago eraman behar dela uste dugu, Frantziako Estatuko hainbat lurraldetan autonomia estatutuak plantan ezartzeko aukerak ere babes handia duelako.

Azken garaian, argudio sendorik gabe, Lurralde Kolektibitatearen kontra kokatu diren hautetsi gutxi batzuen ahotik entzun dugu zalantzakorra dela Ipar Euskal Herrian gehiengo bat dagoela. Inkestak hala baieztatu du eta EHBairen ustez, herritarren nahia entzutea eta horren arabera jokatzea izan beharko litzateke segitu beharreko bidea eta ez estakuruekin iritzi publikoa nahasten aritzea.

Kasik ahobatezko sustengua euskararen garapenerako neurriei

Ipar Euskal Herrian euskararen egoera larria da. 16 urtetik gorakoen artean %20 inguru euskal hiztun izanik, UNESCOk hizkuntza baten biziraupenerako zehazturiko %30aren azpitik gara. Alta, euskararen egoera iraultzeko lurraldeak aspaldi aldarrikatu dituen urratsek herritarren sustengu biziki zabala dute: Euskal Herriko biztanleen %82 euskararen koofizialtasunaren alde agertu da frantsesarekin batera, eta %66 euskararen derrigorrezko irakaskuntzaren alde da, frantsesarekin batera, eskolen ordutegi arruntean, gurasoek kontrakorik galdegiten ez badute.

Datu horiek gure lurraldean euskararen biziberritze prozesu bat gidatzeko dagoen borondate azkarra erakusten dute. Egun, haatik, frantses Gobernua eta Pirinio Atlantikoetako departamendua kontrako bidean kokatu dira, Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) iraupena bera arriskuan ezarriz, euskarak behar dituen baliabideak emendatzeari ateak hetsi ondotik.

Inkesta horren emaitzak, eta beraz, Euskal Herriko biztanleen nahiak ikusirik, EHBaik tokiko eragile eta hautetsiei dei egiten die horren arabera jokatzeko: lehenik eta behin euskararen garapenaren alde egunerokoan lan egiten duten eragileei laguntzak handituz eta bereziki, euskarak behar dituen neurrien alde elkarrekin arituz.

Ondorio nagusiak:

• Frantziar Estatuak Euskal Herriaren hitza mespretxatzen du. Azken urteetan hautetsiek eta jendarte zibileko eragileek lurraldearen aitortza handiagoa eta euskararen inguruko neurriak galdegin arren, Parisek aldarrikapen horiei ez die egiazko aterabiderik eman, ez bada kontrako bidetik jo duela. Inkestaren emaitzek euskal herritarren gehiengoaren borondatea zein den erakusten dute, zeina ez den Frantziako Estatuarengandik errespetatua.
• Frantziar Estatua plurinazionala da. Errealitate hori de facto ukatu eta estaturik gabeko nazioen eta lurralde zein identitate ezberdinen onarpenari bizkar ematen dio Estatuak. Frantziarren gehiengoak, aldiz, normaltasunez hartzen duen errealitatea da. Horrek erran nahi du, interes politikoengatik ez bada, baldintzak daudela Frantziako Estatuko antolaketa zaharkitu eta zentralista gainditzeko eta estaturik gabeko nazioen aitortzan oinarrituriko antolaketarantz jotzeko. Hori da EHBaik Frantziako Gobernuari eta alderdi politikoei luzatzen dien deia.
• Ipar Euskal Herrian baldintza egokiak daude estatus politikoaren aldaketa eta euskararen biziberritze prozesua azkartzeko. Bi gai horietan azken urteetan lorturiko kontsentsu sozial eta politiko handiek euskal herritarren sustengu oso zabala dute. Euskal eragileen artean adostasunak sortu, indarrak metatu eta Parisen aitzinean ahots bakarrez herri gisa mintzatzeko aukera dugu.

Ondoko hilabeteetan bi gai horietan mobilizazio zabalerako eta adostasun berrietarako deia luzatzen du EHBaik.